İkinci el araç satın almak, sadece bir ulaşım aracı edinmek değil, aynı zamanda ciddi bir yatırım kararıdır. Hayalinizdeki aracı bulduğunuzu düşünürken, karşınıza çıkan “Ağır Hasar Kaydı” ibaresi tüm planlarınızı değiştirebilir. Peki, bu ifade tam olarak ne anlama geliyor? Piyasada sıkça karıştırılan “Pert Kaydı” ile farkı nedir ve en önemlisi; ağır hasarlı bir araç fiyat avantajı için tercih edilmeli midir?
Bu rehberde, ağır hasar kaydının teknik detaylarından, bu tür araçları almanın getirdiği risk ve avantajlara kadar tüm detayları, farklı bir bakış açısıyla inceledik.
Halk arasında “büyük kaza yapmış araç” olarak bilinse de, Ağır Hasar Kaydı aslında sigorta şirketlerinin yaptığı finansal bir hesaplamadır.
Bir araç kaza yaptığında, onarım masrafları (parça + işçilik), aracın kaza tarihindeki piyasa değerinin %70’ini ve üzerini buluyorsa, sigorta şirketi bu aracı onarmak yerine araç sahibine bedelini ödemeyi tercih eder. Bu durumda araç, sistemlere “Ağır Hasarlı” olarak işlenir.
Önemli not: Ağır hasar, sadece kaporta hasarı değildir. Sel/su baskını sonucu elektronik beyni zarar görmüş veya yangın geçirmiş araçlar da dışarıdan temiz görünse bile ağır hasar kaydı alabilir.
Bu iki terim sıklıkla birbirinin yerine kullanılsa da ince bir ayrım vardır:
Aracın tamamen kullanılamaz hale gelmesi, hurdaya ayrılmasıdır. Genellikle trafiğe çıkması yasaktır.
Aracın ciddi hasar aldığı ancak onarılıp, muayeneden geçerek tekrar trafiğe çıkabildiği durumdur.
Ağır hasar kaydının oluşması için aracın mutlaka “ikiye bölünmesi” gerekmez. Günümüzde yedek parça ve işçilik maliyetlerinin artmasıyla, orta ölçekli kazalar bile ağır hasar statüsüne girebilmektedir.
Şasi (şase), podye, direkler veya hava yastıklarının (airbag) açılması.
Özellikle lüks araçlarda, far ve tampon değişim maliyetlerinin bile çok yüksek olması.
Selde su altında kalan araçların elektronik aksamının iflas etmesi.
Bu makalenin en kritik noktası burasıdır. Piyasa değerinden %20 ile %40 arasında daha ucuza satılan bu araçlar, bütçesi kısıtlı alıcılar için bir fırsat mıdır, yoksa saatli bir bomba mı?
Merdiven altı tamirhanelerde, direnç atılarak tamir edilmiş gibi gösterilen hava yastıkları veya düzeltilmemiş şasiler can güvenliğinizi tehlikeye atar.
Aracı alırken ucuza alırsınız ancak satarken alıcı bulmakta çok zorlanırsınız. İkinci el piyasasında en geç satılan araç grubudur.
Çoğu sigorta şirketi, ağır hasar kayıtlı araçlara kasko yapmaz veya çok sınırlı kapsamlı (yüksek fiyatlı) teklifler sunar.
Bütçeniz kısıtlıysa, üst segment bir araca daha uygun fiyata binebilirsiniz.
Nadiren de olsa, sadece kaporta/far hasarı nedeniyle (mekanik ve şasi sağlamken) ağır hasar almış araçlar, iyi bir ekspertiz onayıyla “fiyat/performans” aracı olabilir.
Sadece satıcının sözüne güvenmek yerine, aracın geçmişini belgelerle sorgulamanız şarttır. İşte adım adım yapmanız gerekenler:
Parçalar arasındaki ton farkları.
Kaput veya kapı vidalarında oynama, boya soyulması.
Tüm camların üzerindeki üretim tarihlerinin aynı olup olmadığını kontrol edin.
Aracın resmi kayıtlarına ulaşmak için kullanabileceğiniz yöntemleri aşağıdaki tabloda özetledik:
| Yöntem | Ne Öğrenirsiniz? | İpucu / Dikkat |
|---|---|---|
| Tramer/hasar kaydı sorgusu | Hasar tutarları, hasar türleri, ağır hasar/pert bilgisi | Plaka değişmiş olabilir; mümkünse şasi üzerinden doğrulayın |
| Şasi numarası ile sorgulama | Aracın kimliği netleşir, kaydın araca aitliği güçlenir | İlan/satıcının verdiği şasi ile ruhsattaki şasiyi birebir karşılaştırın |
| TÜVTÜRK muayene geçmişi | Kilometre geçmişi, muayene notları | Kilometre sıçramaları/sapmaları “düşürme” şüphesi doğurur |
| Servis/bakım kayıtları | Parça değişimleri, düzenli bakım, onarım geçmişi | Düzenli bakım kaydı, ağır hasarlı araçlarda güven artırır ama tek başına yeterli değildir |
| Ekspertiz (bağımsız) | Şasi-şase ölçümü, airbag durumu, mekanik kontroller | Mutlaka sizin seçtiğiniz kurumsal firmaya gidin; mümkünse motoru soğukken de dinleyin |
| Yöntem | Kanal | İşlem Detayı | Ücret Durumu |
|---|---|---|---|
| SMS ile Sorgulama | 5664 (SBM) | HASAR boşluk PLAKA yazıp 5664'e gönderin. | Ücretli |
| Detaylı Parça Sorgulama | 5664 (SBM) | PARCA boşluk PLAKA boşluk KAZA TARİHİ yazıp gönderin. | Ücretli |
| e-Devlet | Turkiye.gov.tr | “Trafik Poliçe ve Hasar Bilgileri Sorgulama” hizmeti. | Ücretsiz |
| Şasi No ile Sorgulama | 5664 / Yetkili Servis | Plaka değişmiş olabilir, en güvenilir yöntem şasi numarasıdır. | Ücretli/Değişken |